Flotinn af stað
Silver Bergen
Hafrafell SU 85
Norskir loðnubátar
Gerda Marie
Eitt af norsku fjölveiðiskipunum sem kemur reglulega til Fáskrúðsfjarðar er Gerda Marie AS-32 –Av. Skipstjóri á Gerdu Marie er Sten Magne Melingen. Er útgerðin í eigu fjölskyldu Sten Magne og eru faðir hans, Lars Johan Melingen og föðurbróðir, Karsten Melingen, ásamt fleiri fændum áhafnameðlimir um borð. Nafn skipsins Gerda Marie er dregið af formæðrum þeirra bræðra Lars Johans og Karstens, og hefur nafnið farið vel á þessu happafleyi. Heimahöfn þess er í Torangsvåg.
Áhöfnin telur 10 manns og hefur bróðurparturinn verið um borð síðan skipið kom í eigu útgerðarinnar árið 1989. „Ég er nýji maðurinn um borð“, sagði einn brosmildur maður í matsalnum, „ég er bara búinn að vera hér í fimmtán ár“.
Gerda Marie hefur komið til hafnar á Fáskrúðsfirði einum fimmtán sinnum og í þetta sinn með u.þ.b. 320 tonn af loðnu. Aðspurður svaraði skipstjórinn því til að ástæða þess að þeir kæmu til hafnar hér og lönduðu sínum afla hjá Loðnuvinnslunni væri þríþætt, hingað væri stutt sigling frá miðunum, þeir fengju gott verð fyrir aflann og síðast en ekki síst sú staðreynd að hér væri afbragðsgóð þjónusta. Og því til staðfestingar taldi hann upp nokkra hluti sem þeim þætti mikið til koma. „Loðnuvinnslan lánar okkur bíl svo við getum keyrt um og skoðað á meðan við bíðum löndunar eða bíðum af okkur brælu, og þá er okkur ógleymanleg ferðin sem Lvf bauð okkur í á Mývatn í fyrra, hún var alveg frábær“. Í sama streng tóku aðrir áhafnameðlimir og sögðu frá því í gamni að einn þeirra væri duglegur að styrkja íslenskan ríkissjóð með því að borga hraðasektir. „ Hann gleymir sér í göngunum“ sögðu noðmennirnir með bros á vör.
Þá gefur það óneitnalega lífinu lit í Búðarþorpi við Fáskrúðsfjörð að fá hingað báta og skip frá frændum okkar í Noregi og Færeyjum. Þeir ganga hér um götur og heilsa heimamönnum, þeir versla við þá er selja vörur og þjónustu og vinabönd myndast. Það var í það minnsta notaleg stemning að sitja í borðsalnum á Gerdu Marie með Sten Magne, föður hans, frændum og öðrum áhafnarmeðlimum, sötra kaffisopa og spjalla við þessa góðu vini Loðnuvinnslunnar og Fáskrúðsfjarðar.
BÓA
Myndin er af Karsten Melingen og Lars Johan Melingen
Næturvaktin
Þegar flestir bæjarbúar fara að ganga til náða er ákveðin hópur fólks ennþá í vinnunni. Það er fólk sem vinnur næturvaktir. Í Bræðslunni var hópur fólks við vinnu aðfaranótt mánudagsins 13.febrúar. Tunglið speglaði ásjónu sína í sjónum, veðrið var milt og fjörðurinn var stilltur. En í Bræðslunni var unnið að miklu kappi. Verið var að landa uppúr norska fjölveiðiskipinu Roaldsen, 400 tonnum af loðnu til flokkunar. Þorgeir Einar Sigurðsson er annar tveggja vaktformanna og var hann við vinnu umrædda nótt. Aðspurður að því hvort að það væri öðruvísi að vinna á nóttunni eða daginn svaraði hann því til að það væri svo, hann sagði allt utanaðkomandi áreiti væri umtalsvert minna og að sama skapi væri erfiðara með alla aðstoð ef hennar þyrfti með. „Ef eitthvað bilar sem við getum ekki lagað sjálfir, þurfum við að kalla út mannskap eða bíða til morguns, en öll aðstoð frá Rafmagnsverkstæðinu eða Vélsmiðjunni er auðfengin og við truflum ekki þeirra nætursvefn nema í neyð“ sagði vaktformaðurinn. Hann sagði að sami kjarni starfsmanna hefði unnið í Bræðslunni um langt skeið og samanlögð reynsla þeirra og kunnátta væri allmikil og þau reyndu að vera sjálfbær um flesta hluti.
Auka mannskapur kemur til stafa þegar verið er að flokka en annars eru það u.þ.b 14 starfsmenn sem sinna sínum störfum í Bræðslunni á ársgrundvelli. Þeirra starf felst í því að framleiða mjöl og lýsi og þar sem vinnustaðurinn er tæknilegur og allar upplýsingar um framleiðsluna birtast á tölvuskjám er eftirlit með þeim stór hluti starfsins auk almenns viðhalds og umsjónar með tækjum, búnaði og húsnæði.
Þegar undirrituð lagði höfuðið á koddann var unnið af kappi við verðmætasköpun á þessum vinnustað Loðnuvinnslunnar sem lætur sér í léttu rúmi liggja hvort það er nótt eða dagur. „Við vinnum þegar það er vinna“ sagði vaktformaðurinn um leið og hann bauð góða nótt.
BÓA
Akeroy
Norskir loðnubátar
Norðingur
Fiskebas
Hafrafell á sjó
Hafrafell Su 85 er krókaaflamarksbátur sem Loðnuvinnslan eignaðist í haust. Og nú þegar hráefnisskortur er á mörkuðum sem og í Frystihúsi LVF var ákveðið að senda Hafrafellið til sjós. Skipstjóri er Guðni Ársælsson og með honum um borð er Sverrir Gestsson. „Það gekk mjög vel, kannski bara of vel“ svaraði Guðni þegar hann var inntur eftir því hvernig fyrsti túrinn hefði gengið. „Í gamla daga höfðu menn þá hjátrú að best væri ef fyrsti túr gengi svolítið brösulega, þá yrði framhaldið betra, en við erum mjög sáttir við gott gengi“. Hafrafellið kom að landi með u.þ.b. 4 ½ tonn úr þessum fyrsta túr sem verður að teljast góður árangur.
En til að koma svona bát á sjó þarf fólk í landi til vinna við línur og króka. Í bryggjuhúsinu á Tangabryggjunni er búið að koma upp aðstöðu til að stokka upp línur þar sem ekki er slík aðstaða um borð. Þar vinna tveir menn við uppstokkun þeir Ari Sveinsson og Guðjón Gíslason. „Við stokkum bara upp, við þurfum ekki að beita því það er beitningatrekt um borð í Hafrafellinu“ sagði Ari landformaður, en hér áður fyrr var það starfsheiti þeirra sem báru ábyrgð á línum og beitu. Ari sagði að mikill gestagangur væri búin að vera í skúrinn til þeirra í dag, „það eru margir sem hafa gaman af því að kíkja við og líta á þessi handbrögð sem eru smátt og smátt að hverfa með aukinni tækni“ sagði Ari um leið og hann splæsti auga á línuenda.
Aflanum sem Hafrafellið kom með var landað á Stöðvarfirði og þaðan var honum ekið í Frystihúsið á Fáskrúðsfirði. „ það spáir brælu í nótt, svo við förum ekki út aftur fyrr en í fyrramálið“ sagði skipstjórnn er hann var spurður að því hvænær ætti að leggja úr höfn í nýjan túr, „ef ekki væri fyrir bræluna myndum við bara stoppa í svona fjóra tíma og fara svo aftur“. Og í þessu samhengi rifjaði Guðni upp sögu af trillukarli einum sem hafði ungan mann með sér á sjónum. Það var stíft sótt og lítið um hvíld. Þegar ungi maðurinn fór að inna karlinn eftir því hvort að ekki færi að koma frí svaraði karlinn: „hvað er þetta drengur, getur þú ekki vakað eina vorvertíð“.
BÓA
Viðurkenningar
Nýlega tók Friðrik Guðmundsson framkvæmdastjóri við viðurkenningum frá Creditinfo fyrir hönd Loðnuvinnslunnar hf og Kaupfélags Fáskrúðsfirðinga. Viðurkenningin nefnist „framúrskarandi fyrirtæki 2016“ en aðeins um 1,7% Íslenskra fyrirtækja standast þær kröfur sem gerðar eru til að öðlast þessa viðurkenningu. Af þeim 624 fyrirtækjum sem fengu, þá var Loðnuvinnslan hf í 25. sæti 2016, og hafði hækkað um 11 sæti frá fyrra ári. Kaupfélag Fáskrúðsfirðinga er í 31. sæti 2016.